Histeroskopik Uygulamalar

Doç Dr. Cemil KAYA Kadın Hastalıkları, Tüp Bebek, Yüksek Riskli Gebelik, İnfertilite, Laparaskopik Cerrahi
Histeroskopik Uygulamalar
Doç. Dr. Cemil KAYA | 29 Mart 2017, 00:14 | 4413

Klasik histeroskopi Histeroskopi ışıklı bir teleskop yardımı ile rahim iç boşluğunun görüntülenmesidir. Tanısal veya tedavi edici amaçla yapılabilir. Tanısal amaçla ofis histeroskopi yeterli olmaktadır. Tedavi edici amaçlı  yapılan operatif histeroskopilerde genel anestezi altında yapılır.Operatif histeroskopi ile rahim içindeki perdeler kesilebilir (septum inziyonu), büyük polipler ve myomlar çıkarılabilir, yapışıklıklar giderilebilir.. 
 
Ofis histeroskopi İşlemi muayenehane koşularında da yapılabilir. Ofis histeroskopide çok ince aletler kullanılmaktadır ve en çok anormal kanamalarda, infertilite değerlendirilmesinde, rahim içi yapışıklık, küçük myom ve poliplerin alınmasında kullanılır.
 
İnfertlite değerlendirilmesinde ya da tekrarlayan IVF başarısızlığı olan hastalarda histeroskopi son derece önemli bir yöntemdir. Rahim içindeki yer kaplayan lezyonlar veya yapışıklıklar kısırlık nedeni olabilir ve bunların önemli bir kısmı histeroskopi ile tedavi edilebilir. Tekraralayan ıvf başarısızlığı olan kadınlarda histeroskopide %50 oranında rahim iç boşluğunda endometrit, polipler, yapışıklıklar ve septumlar saptanabilmektedir. Bu durumların düzeltilmesi ile sonraki ıvf uygulamalarında gebelik oranları normal düzeye çıkarılabilmektedir.

HİSTEROSKOPİ SIK SORULAN SORULAR

Histeroskopi adetin hangi döneminde yapılır?

Histeroskopi ideal olarak adet kanmasının bitiminden hemen sonra yapılmalıdır.  

Histeroskopi öncesinde ne yapılmalı?

Histeroskopi öncesinde genel anestezi verilecek ise 6 saatlik bir açlık (yemek ve içmek) dönemi gerekir.  Ofis histeroskopide ise daha kısa süreli bir açlık yeterlidir. 

Histeroskopi sonrasında ağrı veya kanama olur mu?

Genellikle ağrı son derece azdır veya hiç yoktur.  Kanama genellikle damlama tarzında olup kısa sürer.

Histeroskopinin komplikasyonları nedir?

Rahime delinme, kanama, rahim ağzının yırtılması, myomların çıkarılması sonrasında rahim içi yapışıklık gelişmesi histeroskopinin başlıca işleme bağlı komplikasyonlarıdır.  Bunlara %1 civarında rastlanır.  

SEPTUM (ÇİFT RAHİM)

Rahmin füzyon defektleridir. Füzyon defektleri içinde en sık görüleni septumdur. Septum rahmin bir duvar veya perde ile yukarıdan aşağıya doğru ikiye bölünmüş olmasıdır. Derinliğine göre yani rahmin alt bölmesine ne kadar indiğine göre şiddeti değişir. Daha az sıklıkla olmak üzere bikornus uterus, didelfis uterus ve diğer füzyon defektleri de görülebilir.

Neden önemlidir?

Septum düşük ve erken doğumlardan sorumlu olabilir. Önceleri sadece geç düşükler septuma bağlanırken bugün erken düşüklere de yol açabileceği kabul edilmektedir. Septum aynı zamanda gebe kalmayı da engelleyebilir. Bu her ne kadar tartışmalı olsa da başka bir neden bulunmayan kısır çiftlerde septum sorumlu tutulmaktadır.

Nasıl tanı konur?

Tanı vajinal ultrason ile konabilir. Rahim filmi de tanıda yardımcıdır ancak septum ve bikornus ayırıcı tanısını yaptırmaz. Histeroskopi ve beraberinde laparoskopi ile tanı kesinleşir. 

Nasıl tedavi edilir?

Septumun altın standart tedavisi histeroskopi ile kesilmesidir. Kesme işlemi makas, elektrik enerjisi veya lazer kullanılarak yapılabilir. En fazla kabul gören yöntem elektrik enerjisi ile septumun kesilmesidir. Deneyimli ellerde tedavi çok başarılıdır ve daha önce düşük ve erken doğum öyküsü olan kadınların %90’ında doğum ile sonuçlanan gebelik elde edilebilir.
 
RAHİMİÇİ YAPIŞIKLIKLAR VE TEDAVİSİ

Rahim içinde oluşan yapışıklıklar infertilite, düşük veya az veya hiç adet olamamanın önemli nedenlerinden biridir.  En sık kürtaj sonrasında ortaya çıkmaktadır ve  özellikle bebeğin rahim içinde ölmesi sonrasında (missed abortus) yapılan kürtajlarda görülme olasılığı daha fazladır. Kürtajı dışında doğum sonrasında bebeğin eşinin tam olarak çıkmamasına bağlı olarak yapılan girişimler ve rahim içindeki myomlara yönelik ameliyatlar yer almaktadır. 

Belirtileri nelerdir ve tanı nasıl konur?

En sık olarak kürtaj sonrası adet kanamalarının kesilmesi veya belirgin olarak azalması söz konusudur. Normalde kürtajdan sonra düzenli adet gören kadınlarda 4-6 hafta içinde adet kanamasının gelmesi beklenir. Gelmediği takdirde rahim için yapışıklıklarından şüphelenilmelidir. Daha az olmak üzere adet kanamalarının ağrılı olması (dismenore), nedensiz gebe kalamama, ve tekrarlayan düşükler de rahim içi yapışıklıklarının belirtisi olabilirler. Tanı için vajinal yolla yapılan ultrason muayenesi, rahim içine su verilerek yapılan ultrasonografi (SİS), rahim filmi (HSG), ve histeroskopi kullanılabilecek araçlardır. 

Nasıl tedavi edilir?

Rahim içi yapışıklıkların tedavisinde güncel standart histeroskopik yapışıklık açılması işlemidir. Rahim içi yapışıklıkları makas veya elektrik enerjisi kullanılarak açılabilir. Biz özellikle elektrik enerjisi kullanılarak yapılan histeroskopik cerrahiyi uyguluyoruz ve son derece iyi sonuçlar elde ediyoruz. Histeroskopi sonrasında rahim içine spiral yerleştirilebilir, balon konabilir veya jel püskürtülebilir. Ancak bunların hiçbirinin yapışıklıkların tekrar oluşumunu engelledikleri kesin olarak gösterilmemiştir. 

Tedavinin başarısı nedir?

Şiddetli yapışıklıkları olan kadınlarda birden fazla histeroskopi gerekebilir. Üç girişim sonrasında rahim boşluğu açılmayan kadınlarda daha fazla ısrar etmenin anlamı yoktur. Bu gibi durumlarda gebelik ancak taşıyıcı anne kullanılarak mümkün olacaktır. 

Gebelik durumunda oluşabilecek komplikasyonlar nelerdir?

Gebelik olduğu takdirde düşük ve erken doğum riski artar.